Tió de Nadal - De kerst boomstam in Catalonië
Een Catalaanse traditie van de Caga Tió - Caga Tio, een kakkende boomstronk
In de autonome deelstaat Catalonië heeft men een traditie genaamd “Tió de Nadal” ook wel Soca, Xoca of Tronca genoemd. Een figuur, element uit de Catalaanse mythologie en een wijdverspreide traditie in Catalonië, Occitanië en Aragón, een eeuwenoude ritueel voor de kortste dag van het jaar.
Traditioneel ging het hier om een blok hout wat voor de open haard werd gelegd maar tegenwoordig wordt de Tió de Nadal gepresenteerd als een boomstam met pootjes, een rode barretina (Catalaanse muts) en andere elementen waardoor er een glimlachend gezicht ontstaat. De traditie zegt dat kinderen vanaf 8 december elke dag de Tió de Nadal moeten voorzien van eten en de boomstam moeten bedekken met een rode deken zodat hij het niet koud krijgt.
Op de avond van kerst, nochebuena 24 december, wordt traditioneel het uiteinde van de boomstam in de haard gezet en wordt hem gevraagd om te schijten (cagar in het Catalaans). Tegenwoordig hebben veel huishoudens echter geen open haard meer waardoor dat onderdeel een beetje is komen te vervallen.
Wat wel nog gedaan wordt is het slaan van de Tió de Nadal met een stok terwijl er liedjes worden gezongen zoals:
Caga Tió
ametlles i torró
No caguis arangades
que són massa salades
Caga turrons
que són més bons
Caga Tió
ametlles i torró
Si no vols cagar
et donaré un cop de bastó
Caga Tió!
Waardoor de Tió de Nadal beter de kleine cadeaus kan “schijten”maar pas op, dit figuurtje, kan ook voor de kinderen die stout zijn geweest kolen poepen, niks cadeautje !
De hele grote Tió de Nadal is te vinden bij de Fira de Santa Llúcia in Barcelona.
De grote cadeaus komen later met Driekoningen.